Χιλιάδες υπήκοοι τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς εντοπίζονται συνεχώς τόσο στα σύνορα όσο και στην ενδοχώρα. Πολλοί από αυτούς δεν διαθέτουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε να εξασφαλίσουν το δικαίωμα παραμονής στη χώρα μας και αποτελούν την επιλέξιμη ομάδα – στόχο ώστε να συμπεριληφθούν στις επιχειρήσεις αναγκαστικών επιστροφών που πραγματοποιεί η Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.). Σκοπός των επιστροφών αυτών είναι η μεταφορά των παράνομων αλλοδαπών στη χώρα καταγωγής τους. Για να εξασφαλιστεί η εύρυθμη υλοποίηση της δράσης απαιτείται συντονισμός διαφορετικών υπηρεσιών της ΕΛ.ΑΣ. και πραγματοποίηση ξεχωριστών υποέργων τα οποία έμμεσα ή άμεσα αλληλοσυμπληρώνονται. Αναλυτικά, τα έργα της δράσης είναι τα ακόλουθα:
1. Επιστροφές με πτήσεις Charter.
Ανήκει στον κύριο πυρήνα της δράσης και αφορά στην πραγματοποίηση επιχειρήσεων αναγκαστικών επιστροφών υπηκόων τρίτων χωρών με ναυλωμένη πτήση (Charter) και τη συνοδεία ικανής αστυνομικής δύναμης ύστερα από σχετική ανάλυση κινδύνου.
2. Επιστροφές με Εμπορικές Πτήσεις.
Η πραγματοποίηση επιχειρήσεων αναγκαστικών επιστροφών με εμπορικές πτήσεις λαμβάνει χώρα είτε χωρίς την παρουσία αστυνομικής συνοδείας (“DEPU” Unaccompanied Departure) είτε με τη συνοδεία ικανής αστυνομικής δύναμης σύμφωνα με σχετική ανάλυση κινδύνου της επιχείρησης (“DEPA” Accompanied Departure).
Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ των δύο περιπτώσεων άγεται στην ρητή πρόθεση, του υπό επιστροφή υπηκόου τρίτης χώρας, για επιστροφή στην χώρα καταγωγής του ή στην αναποτελεσματική τελεσφόρηση της 1ης περίπτωσης για τουλάχιστον μία φορά, ώστε να ακολουθήσει ο προγραμματισμός και υλοποίηση της επιστροφής με παρουσία αστυνομικής συνοδείας.
3. Προμήθεια λογισμικά – εφαρμογές πληροφορικής όπως το ‘ReturnCaseManagementSystem’ (RECAMAS).
Ο Οργανισμός FRONTEX σε συνεργασία με τα Κ-Μ συνέταξε το 2018 ένα πρότυπο θεωρητικό μοντέλο υποθέσεων επιστροφής (RECAMAS), το οποίο συγκεντρώνει το σύνολο των απαραίτητων
λειτουργιών, που θα πρέπει να επιτελούνται ιδανικά μέσω ενός ανάλογου ηλεκτρονικού συστήματος, ώστε να δύναται ένα Κ-Μ να διαχειριστεί αποτελεσματικά τους παράνομους αλλοδαπούς, με στόχο την επιστροφή στις χώρες καταγωγής τους. Το 2019 ο Οργανισμός FRONTEX επικαιροποίησε το εν λόγω μοντέλο, ώστε να αποτυπώσει πιο αποτελεσματικά τις ανωτέρω πληροφορίες και να καλύπτει πληρέστερα τις τρέχουσες ανάγκες των Κ-Μ.
Το έργο περιλαμβάνει την επέκταση της επιχειρησιακής εφαρμογής “Χαρτογράφηση Κυκλοφορίας Αλλοδαπών” (ΧΚΑ), σύμφωνα με τις προδιαγραφές του μοντέλου RECAMAS, ώστε να συμπεριληφθούν σε αυτή κρίσιμες για τη διαχείριση της πληροφορίας των παράνομων μεταναστών λειτουργίες, όπως η διαδικασία της κράτησής τους σε χώρους διαμονής της Ελληνικής Αστυνομίας, η διαδικασία της ταυτοποίησης – επιστροφής σε τρίτες χώρες, η όποια απαραίτητη τροποποίηση των ήδη υφισταμένων λειτουργιών καταχώρησης – δακτυλοσκόπησης, η αναδιαμόρφωση της αρχιτεκτονικής δομής της εφαρμογής με υπηρεσιο-κεντρική προσέγγιση καθώς και ο εκσυγχρονισμός των τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται στο περιβάλλον χρήστη. Για τις σχεδιαζόμενες αναβαθμίσεις θα πραγματοποιηθούν εκπαιδεύσεις των αρμοδίων τεχνικών ομάδων της Δ-νσης Πληροφορικής /Α.Ε.Α., καθώς και η πρόβλεψη για παροχή υπηρεσιών συντήρησης -υποστήριξης για τρία (3) έτη μετά την παραλαβή του έργου. Από προγενέστερες διαγωνιστικές διαδικασίες, ο προϋπολογισμός για τις ανωτέρω εργασίες εκτιμάται σε (500.000,00) ευρώ.
Αναφορικά με τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό, αυτός περιλαμβάνει ενίσχυση της υποδομής για την κάλυψη των επιπλέον αναγκών που δημιουργούνται με την προσθήκη στην «Χαρτογράφηση Κυκλοφορίας Αλλοδαπών» των νέων λειτουργικών ενοτήτων, καθώς και την επίτευξη διατάξεων υψηλής διαθεσιμότητας ή/και ανάκαμψης από καταστροφή, στο πλαίσιο αναθεώρησης της ευρύτερης στρατηγικής της Δ-νσης Πληροφορικής/A.E.A. σε θέματα διαθεσιμότητας και εν γένει βιωσιμότητας των πληροφοριακών συστημάτων που συντηρεί. Ο προϋπολογισμός γιατον υλικοτεχνικό εξοπλισμό εκτιμάται στα (4.200.000,00) ευρώ, σύμφωνα με προγενέστερες διαγωνιστικές διαδικασίες. Ομοίως για την αναβάθμιση του συστήματος διασύνδεσης AFIS (άδειες και υλικοτεχνικός εξοπλισμός) ώστε να καλυφθούν (1.000) επιπλέον ημερήσιες αναζητήσεις – καταχωρίσεις δακτυλοσκοπικών δεδομένων, ο προϋπολογισμός εκτιμάται σε (250.000,00) ευρώ.
4. Προμήθεια ειδικού τύπου οχημάτων για επιστροφές.
Προμήθεια ειδικού τύπου οχημάτων για την πραγματοποίηση των αναγκαστικών επιστροφών.
5. Προμήθεια ηλεκτρονικού εξοπλισμού για Διευθύνσεις Αστυνομίας χώρας με σκοπό την ενίσχυση των αναγκαστικών επιστροφών.
Προμήθεια ηλεκτρονικού εξοπλισμού για την κάλυψη των αναγκών των υπηρεσιών της ΕΛ.ΑΣ., που σχετίζονται με την υλοποίηση των αναγκαστικών επιστροφών. Ο εν λόγω εξοπλισμός θα χρησιμοποιηθεί από το προσωπικό, που θα έχει πρόσβαση στο σύστημα «recamas» (Υποέργο 3) και στην επιχειρησιακή εφαρμογή “Χαρτογράφηση Κυκλοφορίας Αλλοδαπών” (ΧΚΑ).
6. Αποστολές Ταυτοποίησης.
Η ταυτοποίηση των για την έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων γίνεται με τη διαδικασία, που ακολουθεί η εκάστοτε Προξενική Αρχή, που βρίσκεται στην Ελλάδα. Ωστόσο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις απαιτείται η συγκρότηση ομάδας όπως λ.χ. η “NADRA” για περιπτώσεις υπηκόων από το Πακιστάν ή αντίστοιχη οργάνωση ειδικής ομάδας για υπηκόους από το Μπαγκλαντές. Επίσης, όταν εφαρμόζονται συμφωνίες επανεισδοχής περιγράφονται και απαιτούνται συγκεκριμένες διαδικασίες «Αναγνώρισης – Ταυτοποίησης και Έκδοσης ή/και ανανέωσης ταξιδιωτικών εγγράφων».
Στο έργο αυτό περιλαμβάνεται η χρηματοδότηση κόστους διεξαγωγής των συνεντεύξεων από τις «askforces» βάσει σχετικών παραστατικών (περιλαμβάνονται αεροπορικά εισιτήρια και κόστος διαμονής για τα μέλη της ομάδας εμπειρογνωμόνων).
7. Διαχείριση και λειτουργία της Δράσης
7.1. Κόστος διαχείρισης ωφελούμενης ομάδας στόχου στο πλαίσιο των αναγκαστικών επιστροφών (χερσαίες και θαλάσσιες μεταγωγές των υπηκόων τρίτων χωρών εντός επικράτειας)
Το έργο περιλαμβάνει χερσαίες και θαλάσσιες μεταγωγές εντός επικράτειας, που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των αναγκαστικών επιστροφών. Αφορά ημερήσιες αποζημιώσεις και κόστος διαμονής και μετακίνησης του αστυνομικού προσωπικού(εισιτήρια), που συμμετέχει στις μεταγωγές, καθώς και εισιτήρια των υπηκόων τρίτων χωρών.
7.2. Κόστος επιστροφών ωφελούμενης ομάδας στόχου, στο πλαίσιο αναγκαστικών επιστροφών από ξηράς σε τρίτες χώρες (π.χ. Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία) ή σε τρίτες χώρες (π.χ. Τουρκία), στο πλαίσιο αναγκαστικών επιστροφών βάσει Συμφωνιών Επανεισδοχής (διμερείς ή σε επίπεδο Ε.Ε.).
Το έργο περιλαμβάνει χερσαίες επιχειρήσεις στο πλαίσιο αναγκαστικών επιστροφών σε τρίτες χώρες (π.χ. Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία) ή σε τρίτες χώρες (π.χ. Τουρκία) στο πλαίσιο αναγκαστικών επιστροφών βάσει Συμφωνιών Επανεισδοχής (διμερείς ή σε επίπεδο Ε.Ε.). Αφορά ημερήσιες αποζημιώσεις και κόστος διαμονής (διανυκτερεύσεις) των αστυνομικών συνοδών, που συμμετέχει στις εν λόγω επιχειρήσεις επιστροφών.
7.3. Κόστος επιχειρήσεων επιστροφών, στο πλαίσιο πραγματοποίησης Αναγκαστικών Επιστροφών με ναυλωμένες πτήσεις (Charter flights)
Το έργο περιλαμβάνει επιχειρήσεις αναγκαστικών επιστροφών με ναυλωμένες πτήσεις (Charter flights).Αφορά ημερήσιες αποζημιώσεις, κόστος διαμονής και κόστος μετακίνησης (εισιτήρια Μ.Μ.M. από και προς το κατάλυμα διαμονής)του αστυνομικού προσωπικού.
7.4. Κόστος επιχειρήσεων επιστροφών στο πλαίσιο πραγματοποίησης Αναγκαστικών Επιστροφών με εμπορικές πτήσεις (με ή άνευ αστυνομικής συνοδείας)
Το έργο περιλαμβάνει επιχειρήσεις αναγκαστικών επιστροφών με εμπορικές πτήσεις (με ή άνευ αστυνομικής συνοδείας).Αφορά ημερήσιες αποζημιώσεις, κόστος διαμονής και κόστος μετακίνησης (εισιτήρια Μ.Μ.M. από και προς το κατάλυμα διαμονής) του αστυνομικού προσωπικού.
7.5. Κόστος μετακίνησης αστυνομικών για συμμετοχή σε Κοινές Πτήσεις – Επιχειρήσεις Επιστροφών υπό τον συντονισμό του FRONTEX με ή χωρίς “Στάση – STOP OVER” στην Ελλάδα
Ο ευρωπαϊκός οργανισμός FRONTEX πραγματοποιεί κοινές επιχειρήσεις (JROs’) αναγκαστικών επιστροφών υπηκόων τρίτων χωρών με τη συμμετοχή των κρατών μελών. Πρόκειται για ναυλωμένες πτήσεις στις οποίες επιβιβάζονται υπήκοοι τρίτων χωρών με τη συνοδεία κατάλληλου εκπαιδευμένου αστυνομικού προσωπικού ώστε να επιστρέψουν οι υπήκοοι τρίτων χωρών, που δεν έχουν δικαίωμα να διαμένουν σε έδαφος Shengen/Κ-Μ Ε.Ε. στις χώρες επιστροφής τους. Η συμμετοχή της χώρας μας στις επιχειρήσεις αυτές γίνεται είτε με στάση που πραγματοποιεί η εκάστοτε πτήση σε εθνικό μας αερολιμένα («stopover») για την επιβίβαση των εν λόγω υπηκόων τρίτων χωρών και συνοδών επιστροφών, είτε με τη μετάβαση των ανωτέρω προσώπων από την Ελλάδα στην διοργανώτρια χώρα της κοινής επιχείρησης και από εκεί με το αεροσκάφος της κοινής επιχείρησης στην τρίτη χώρα επιστροφής.
Το έργο αφορά ημερήσιες αποζημιώσεις, κόστος διαμονής και κόστος μετακίνησης του αστυνομικού προσωπικού όταν δεν καλύπτονται από τη Συμφωνία Επιχορήγησης (Grant Agreement) μεταξύ Ελλάδας- Frontex.
7.6. Εκπαίδευση αστυνομικών στα θεμελιώδη δικαιώματα, στο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και στο νομικό πλαίσιο των επιστροφών.
Διεξαγωγή εκπαιδεύσεων σε αστυνομικούς, που συμμετέχουν στις αναγκαστικές επιστροφές για τα θεμελιώδη δικαιώματα, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και το νομικό πλαίσιο των επιστροφών. Αφορά ημερήσιες αποζημιώσεις, κόστος διαμονής και κόστος μετακίνησης του αστυνομικού προσωπικού στις εν λόγω εκπαιδεύσεις.
7.7. Ενέργειες Δημοσιότητας.
Διοργάνωση ημερίδας με σκοπό την ενημέρωση των εμπλεκόμενων φορέων ως προς την υλοποίηση των δράσεων, που περιγράφονται στο Τεχνικό Δελτίο Δράσης. Προμήθεια τριών (3) πινακίδων δημοσιότητας.